Waar je ook bent of was, wat je ook doet of deed, wat je ook denkt of dacht, het kan je niet zijn ontgaan op 29 oktober is er de Tweede Kamerverkiezingen 2025. Diezelfde Tweede Kamer is alweer een weekje met reces vanwege die verkiezingen. Alle politieke partijen staan in de campagnestand. Maar ja, wat ga je stemmen? De keuze is reuze. Liefst 27 partijen doen mee, uiteraard de bekende, maar ook zes nieuwe zoals Vrede voor Dieren, Fryske Nasjonale Partij (FNP), DE LINIE, Vrij Verbond, ELLECT en Partij voor de Rechtsstaat.
Pascale Plusquin, Aant Jelle Soepboer, Gerard van Hooft, Bart Burggraaf, Joanne Amoah en Daniëlle Tulp zijn niet zomaar wat namen, maar het zijn de lijstrekkers van de nieuwe partijen die een zeteltje proberen te behalen in ons Parlement.
Nee hè, niet nog meer partijen in Tweede Kamer. Nu zitten er al vijftien partijen elkaar vliegen af te vangen tijdens de debatten. Heel vaak wordt het hierbij op de man of vrouw gespeeld in plaats van inhoudelijke behandeling van wetsvoorstellen. Heel koddig en vermakelijk, maar ook wel een beetje beschamend om naar te kijken. Voer voor psychologen? Zouden we niet een hogere kiesdrempel moet instellen zodat er minder partijen in de Tweede Kamer komen? Ik ben voor.
Even tussendoor. Hebben we niet ook te veel omroepen, zowel publiek als commercieel. Het lijkt er een beetje op dat alle politieke richtingen zijn vertegenwoordigd in een van de publieke omroepen. BNNVara is rood progressief geworteld in de Partij van de Arbeid hoek, KRO-NCRV christelijk, katholiek (KRO) en protestantse (NCRV) achtergrond, WNL is liberaal en opgericht met steun uit VVD-kring, Omroep MAX neutraal gericht op ouderenbelangen (50PLUS?) en wat te denken van Ongehoord Nederland (ON!) rechts-conservatief (PVV, FvD). Nu moeten er van de minister van cultuur 5 omroephuizen komen en zijn de eerste samenwerkingen, zoals PowNed met AVROTROS en EO met HUMAN en VPRO, zijn al aangekondigd. Dat gaat wel lukken dus. En hoe doen ze dat bij de commerciële zenders?
Ik heb een idee voor de (demissionair) minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Frank Rijkaart van de BBB. Dat is toch niet die voetballer? Nee, dat is Frank Rijkaard (met een d). Wat zou Frank denken van vijf politieke huizen i.p.v. 27 politieke partijen. De Partij van de Arbeid en GroenLinks hebben al een voorschotje genomen door samen te gaan, nu de rest nog. Vijf, van mij mogen het er ook zes zijn, politieke huizen maken het allemaal veel eenvoudiger. Wat wordt er dan eenvoudiger? Wat te denken van een snelle formatie met twee tot drie politieke huizen in de regering. De Kamerdebatten en de commissievergaderingen worden simpeler en korter, dus geen nachtwerk meer, want er zijn steeds maar vijf of zes sprekers in de eerste en tweede ronde van de Kamer. Het stemmen wordt makkelijker en zeker voor de voorzitter, die nu steeds al die partijen moet benoemen. Er zijn grotere fracties of liever politieke huizen, die de onderwerpen beter kunnen verdelen onder hun specialisten en daarmee kan het niet anders zijn dat de kwaliteit en inhoudelijkheid van de debatten toeneemt. Ook kunnen de parlementariërs makkelijker het land in om met de bevolking te praten en situaties beter in te schatten. Misschien verdwijnt dan ook het elkaar onheus bejegenen en om het debat te persoonlijk te maken, wat natuurlijk niet zo hoort te zijn.
Grote fracties gaat zeker ook nadelen met zich meebrengen, zoals fractievergaderingen of liever ‘huisvergaderingen’ die langer gaan duren. Ook zouden huisleden minder zichtbaar of feitelijk aanwezig kunnen zijn, zoals nu al schijn te gebeuren bij de grootste fractie in de huidige Tweede Kamer.
Voorlopig blijft alles nog bij het oude en trekken de lijstrekkers van de zevenentwintig politieke partijen het land in om te flyeren en kiezers te ontmoeten en aan zich te binden. Diezelfde lijstrekkers, althans die van de grootste partijen, mogen aanschuiven aan tafel bij de talkshows op radio en televisie en staan ze weer tegenover elkaar in de debatten die de omroepen de komende weken organiseren. Helaas door dreigementen heeft de leider van de grootste partij in Nederland op dit moment zich afgemeld voor die debatten en de campagne voorlopig afgeblazen. Wel bizar dat dit in Nederland het geval is en dat zouden niet moeten willen met z’n allen. Wie of wat brengt redding?
Weet je al hoe je gaat stemmen? Nee, nou nog alle tijd je te oriënteren via de Stemwijzer, Kieskompas, KIESwijzer.app en PartijPrikker. Elke dag zijn er nu ook peilingen. Partijen die duidelijk in de lift zitten zeggen da’s mooi en de kiezers worden verstandig, de partijen die dalen zeggen standaard: ‘Het zijn maar peilingen!’ Nog iets meer dan twee weken en we weten hoe de nieuwe Tweede Kamer eruitziet. Ik zie je graag op het stembureau.
Fijne Herfstvakantie verder.